• ostatnia aktualizacja: 27-12-2024
Boisko w koszarach w Strzyży Górnej - Z dziejów Wolnego Miasta Gdańska (1920-1939): część 2.

Demilitaryzacja Gdańska po 1920 r. zbiegła się w czasie z gwałtownym rozwojem zainteresowania wśród mieszkańców sportem. Wzrost aktywności fizycznej, powstawanie nowych towarzystw i klubów wiązał się bezpośrednio także z rozwojem infrastruktury sportowej. Proces ten zapoczątkowany w Gdańsku mniej więcej w latach 80 XIX w. tylko w niewielkim zakresie zahamowała I wojna światowa. Narzucona zmiana funkcji licznych przecież w dawnym garnizonie obiektów i terenów powojskowych stworzyła jedyną w swoim rodzaju okazję, by na cele sportowe przeznaczyć (niejednokrotnie bardzo atrakcyjnie położone) przestrzenie. 
 
Tak stało się m. in. z koszarami w Strzyży Górnej, w których do początku 1920 r. stacjonowali słynni "Czarni Huzarzy" (dokładnie: Brygada Przyboczna Huzarów składająca się z dwóch pułków), a także 17. Zachodniopruski Batalion Taborów). Piaszczyste place między murowanymi budynkami niemal od razu zaczęła użytkować do gry przede wszystkim w piłkę nożną, okoliczna młodzież, jak i dorośli amatorzy futbolu. Główną rolę jednak w animacji życia sportowego w omawianych koszarach miał założony w tym samym roku Policyjny Klub Sportowy (Polizei Sportverein e.V.) Stosunkowo szybko na jego cele zbudowano prowizoryczną trybunę i zorganizowano pierwsze boisko. Od początku było jednak jasne, że jest to rozwiązanie tymczasowe. W związku zarówno z rozwojem liczebnym, jak i organizacyjnym (powstające nowe sekcje) klubu podjęto starania, by zbudować boisko sportowe z prawdziwego zdarzenia.
 
Konkretne działania ostatecznie rozpoczęto w styczniu 1924 r. W lipcu wbito pierwszą łopatę na placu budowy, a po kilku miesiącach, tj. dokładnie 31 maja 1925 r. uroczyście oddano do użytku nowe boisko na terenie dawnego placu ćwiczeń 1. Pułku Huzarów. Tego dnia przybyli goście i sportowcy (inauguracja nowego boisko przyjęła formę "narodowego festynu sportowego") mogli podziwiać pełnowymiarowe boisko do gry w piłkę nożną, bieżnie, stanowiska do skoków w dal i wzwyż, a także zadaszoną trybunę na 1000 miejsc. Pod trybuną ulokowano pomieszczenia klubowego: szatnie, magazyny i bar. W budynku stojącym w bezpośrednim sąsiedztwie z boiskiem znajdowały się zaś biura klubowe oraz restauracja. 
 
Sama trybuna została zresztą przekazana bezpłatnie policjantom po jednej z wystaw rolniczych. Warunkiem darowizny była zgoda, by w kolejne edycje wystawy urządzać właśnie na gotowym boisku, wyposażonym w odpowiednią infrastrukturę. 
 
Przed wejściem na boisko stanęła wykuta z żelaza brama ozdobiona herbem gdańskim, zaś obok niej duży, bo aż 4,5 metrowy głaz z tablicą przedstawiającą jeźdźca. Był to ukłon w stronę tradycji dawnych huzarów, którzy aktywnie uczestniczyli w rozwoju sportowym całego garnizonu (przede wszystkim jednak w hippice właśnie). Pomnik był autorstwa prof. Friedricha Fischera z Berlina - tego samego, który w tym samym roku zaprojektował pomnik poległych marynarzy z SMS "Magdeburg" (odsłonięty we wrześniu 1925 r. na Cmentarzu Garnizonowym, przetrwał do dziś), a parę lat wcześniej zaprojektował odsłonięty w 1922 r. Pomnik Poległych z Nowego Portu (pomnik przetrwał 1945 r.; choć pozbawiony  tablic, pełni dziś inną funkcję - stoi przed kościołem pw. Niepokalanego Serca Maryi przy ul. Oliwskiej).
 
Nie wiadomo, co stało się z (niemałym przecież) pomnikiem. Dziś także nie ma praktycznie już żadnego śladu po dawnym boisku. Pełniło swoje funkcje niemalże 20 lat, do jesieni 1944 r. (w latach II wojny światowej gospodarzami nie byli już gdańscy policjanci, lecz żołnierze Wehrmachtu). Boisko istniało w rejonie odcinka dzisiejszej ul. M. Hemara, między ul. C.K. Norwida i M. Białoszewskiego.

Czy wiesz, że…
… już niedługo, bo w ciągu najpewniej kilku tygodni, pojawi się na rynku nowa publikacja, szerzej opisująca dzieje dawnego kompleksu koszar w Strzyży Górnej? Inicjatorem jej wydania jest Grupa Deweloperska HOSSA, obecny właściciel terenu pokoszarowego, gdzie powstaje osiedle Garnizon.


Jeśli dysponują Państwo informacjami dotyczącymi dawnego boiska sportowego w Strzyży Górnej - proszę o kontakt.

Propozycja cytowania: J. Daniluk, Boisko w koszarach w Strzyży Górnej - www.jandaniluk.pl (data dostępu: dd.mm.rrrr).