Zaprzyjaźnione Muzeum Sopotu w najbliższą niedzielę (tj. 30 września) otwiera nową wystawę czasową zatytułowaną "Pamięć. Sopocka społeczność żydowska". Wernisaż zaplanowano na godzinę 16.00. Tego dnia (jak zresztą we wszystkie niedziele) wstęp do Muzeum jest wolny.

Wystawa, która powstała we współpracy z kilkoma krajowymi instytucjami (vide zaproszenie prezentowane poniżej) będzie eksponowana do 27 stycznia 2019 r. Miałem przyjemność mieć niewielki udział w pracach nad tą wystawą, stąd pozwalam sobie w imieniu organizatorów zaprosić Państwa do Muzeum Sopotu.

Żydowska społeczność odegrała ważną rolę w przedwojennych dziejach Sopotu. Paradoksalnie, obecnie najważniejszym świadectwem jej istnienia jest niewielki cmentarz zachowany przy ulicy Malczewskiego. Brama cmentarna sopockiego kirkutu jest zresztą jedynym tego typu zachowanym zabytkiem na całym Pomorzu. O ile w wypadku Gdańska i Gdyni można znaleźć szereg śladów żydowskich w przestrzeni miejskiej, takich jak tablice, pomniki czy odtworzone napisy, o tyle w kurorcie – nie licząc skromnej, schowanej przed oczyma przechodniów tablicy upamiętniającej rozebraną w 1939 roku sopocką synagogę – na próżno szukać takich tropów. Także badacze dziejów Sopotu do tej pory niewystarczająco wiele uwagi poświęcili rzetelnym i szczegółowym badaniom nad dziejami żydowskich mieszkańców tego nadbałtyckiego kurortu.

Prezentowana wystawa, przygotowana w szczególnym roku 2018, kiedy przypada zarówno osiemdziesiąta rocznica spalenia sopockiej synagogi, jak i pięćdziesiąta rocznica Marca ’68 – jest w istocie pierwszą próbą przedstawienia losów sopockich Żydów w postaci ekspozycji muzealnej. Co istotne, narrację rozciągnięto w czasie również na okres powojenny, wskazując na często zapominany fakt odrodzenia się (choć w szczątkowej formie) żydowskiego życia w polskim już Sopocie.

Uzupełnieniem plansz tekstowych i materiału ikonograficznego są judaika niezwiązane bezpośrednio z Sopotem (takich artefaktów praktycznie dziś nie ma), lecz pochodzące z kilku polskich kolekcji muzealnych. Stanowią wartościowe dopełnienie narracji, bowiem ukazują kulturę materialną społeczności żydowskiej jako takiej.

Autorka tekstów: Jagoda Załęska-Kaczko
Współpraca: Jan Daniluk, Karolina Babicz-Kaczmarek
Koncepcja graficzna wystawy: Małgorzata Gliwińska-Radwańska
Organizacja wystawy: Karolina Babicz-Kaczmarek, Maria Bilikiewicz, Katarzyna Kreft.

Wystawa czynna do 27 stycznia 2019 r, od wtorku do niedzieli w godz.10.00 – 16.00. W niedzielę wstęp wolny.
Muzeum Sopotu, ul. Księcia Józefa Poniatowskiego 8